Er komt een revolutie aan: het ‘serverloze’ tijdperk. Althans, straks hoeven we niet meer voortdurend serverruimte te huren en betalen, maar alleen als onze site of app wordt bezocht. En dat biedt vooral kansen aan start-ups. Probleem is wel: er is een compleet nieuwe IT-infrastructuur nodig om serverloos te worden.
Serverless Computing is begonnen bij Amazon. Deze organisatie had heel veel servers nodig. Dit vanwege de piekbelasting tijdens bijvoorbeeld de kerstperiode. Hier is het idee ontstaan om deze servercapaciteit te gaan ‘verhuren’ in de periode dat het wat rustiger was. Inmiddels maken bedrijven als Facebook, Twitter, Microsoft, Amazon, Google en Slack hiervan gebruik.
U dacht dat een krant een inefficiënt product was, met die bezorgers en dat papier, waarvan u uiteindelijk maar een paar pagina’s leest? Nee, neem dan het internet. Dat wordt aan de gang gehouden door gigantische hoeveelheden servers, die grote delen van de dag niets staan te doen, wachtend op bezoekers van websites en gebruikers van apps die misschien nooit komen, of die in elk geval niet netjes verdeeld worden over de dag. Servers zijn ook in een serverloze toekomst nog steeds nodig.
Met de opkomst van de cloud is de zorg voor de servers, de aandrijvers van het internet, al grotendeels uit handen van de gebruikers genomen. Bedrijven en organisaties hebben de laatste jaren massaal afscheid genomen van hun eigen servers, om serverruimte te huren bij cloudaanbieders. Maar de cloud is alweer oud, als je een groeiende groep ontwikkelaars en IT-deskundigen mag geloven. De toekomst is ‘serverless computing’.
Deze term is overigens grenzeloos misleidend, want servers zijn ook in een serverloze toekomst nog steeds nodig. Massaal zelfs. En over wat precies de definitie dan is van ‘serverless computing’ lopen de meningen nogal fors uiteen. Maar grof gezegd komt het erop neer dat de cloud nog abstracter wordt: er zijn nog wel servers, maar de ontwikkelaars zien ze niet meer, en hoeven er op geen enkele manier rekening meer mee te houden. ‘Normaal moet je één of twee servers hebben, anders doet je site het niet. Komt er niemand op de site, dan moet je toch betalen. En je moet ze updaten. Allemaal stom.’’
Die ontwikkelaars kunnen zich dan geheel concentreren op het schrijven van de software. Al het andere, zoals nadenken over opschalen van servercapaciteit of onderhoud, wordt hen uit handen genomen. Een functie of onderdeel van een site gaat bovendien alleen ‘aan’ wanneer deze wordt gebruikt. De klant betaalt slechts voor de tijd waarop de functie in de lucht is: rekeningen worden opgemaakt in duizenden van centen per milliseconden.
Dat klinkt niet enorm spannend – gewoon een logische, verdere ontwikkeling van de cloud? Maar volgens Nick Rockwell, chief technology officer van The New York Times – een van de eerste grote bedrijven die het serverloze werken omarmde – is dit niet minder dan een revolutie. Die cloud, dat is natuurlijk niet meer dan het verschuiven van servers uit je eigen gebouw naar dat van een ander, betoogde hij onlangs in een blog. ‘De impact van serverless werken op de productiviteit zal heel, heel groot zijn: veel groter dan de creatie van de cloud op zich.’
Grote cloudpartijen als Amazon, Google en Microsoft hebben inmiddels hun eigen serverless-platforms op de markt gebracht. In plaats van een app of site vanaf nul opbouwen, kunnen ontwikkelaars ook standaardfuncties, denk aan inloggen of een database aanmaken, afnemen bij de serverless provider. ‘Heel veel sites lijken aan de achterkant op elkaar, gebruiken dezelfde functies. Waarom zou je die functies allemaal zelf bouwen, als je ze ook kunt afnemen?’
Samen nemen die functies van serverless veel werk uit handen bij ontwikkelaars. Ze hoeven niet meer na te denken over servers, en heel veel programmeerwerk wordt uit handen genomen. ‘Ze kunnen zich concentreren op het programmeren van de functies die een app of site onderscheidend maken van de concurrentie.’ Dat is ook nog eens handig, gezien het wereldwijde tekort aan software-ontwikkelaars.
Naast The New York Times, die vanaf 2019 alle nieuwe apps zonder server zegt te gaan bouwen, is Airbnb een voorbeeld van een groot bedrijf dat serverless computing toepast. Maar de technologie wordt zeker nog niet massaal omarmd. Onderzoeksbureau Forrester Research stelde in 2017 onder bijna 1000 ontwikkelaars vast dat slechts 12% van hen regelmatig met serverloze architectuur had gewerkt. Gartner, een van de meest vooraanstaande analistenbureaus in de technologiesector, ziet serverloos wel als een grote belofte, en schetst het vooruitzicht van een ‘miljardenmarkt’. De grote doorbraak zal volgens het bureau echter nog een jaar of drie op zich laten wachten. ‘De bestaande software-architectuur van veel bedrijven en organisaties gaat niet goed samen met serverloos werken’, citeerde de Wall Street Journal onlangs een analist van Gartner.
Er is een compleet nieuwe IT-infrastructuur nodig om geheel serverloos te kunnen zijn, en dat houdt bestaande organisaties nu nog tegen. ‘Maar met de tijd gaat dit veranderen. De belangrijkste indicator daarvan is de nu al langzamere groei van de markt voor traditionele datacentra’, aldus de Gartner-analist.
Voor start-ups lijkt de uitvinding van serverless ideaal. Wie nu een bedrijf wil bouwen op een app of site, hoeft met dit concept geen servercapaciteit af te huren op een moment dat je slecht kunt inschatten hoeveel ruimte je eigenlijk nodig hebt. En bied je een dienst aan die hele dagdelen niet of weinig gebruikt wordt, dan hoef je met serverless niet te betalen voor die uren dat je servers anders stonden te doen. En dat kan geld schelen. Het bouwen van een app of site gaat bovendien veel sneller, beloven de vroege ontdekkers.
De voordelen van het serverloze bedrijf zitten vooral aan de achterkant. ‘Diensten zijn nu veel sneller en betrouwbaarder dan wanneer ze het op de traditionele manier hadden aangepakt , en ze zijn nooit helemaal buiten werking. Er zijn nu immers geen servers meer die plat kunnen gaan.’
Ook binnen Sense-IT zijn wij begonnen met dit concept; Serverloos. Wij zijn bezig met het ontwikkelen van een web applicatie die als doelstelling heeft ondersteuning bieden aan service verlenende bedrijven. Deze applicatie maakt gebruik van Microsoft Azure (serverless) in combinatie met Exact Globe. Deze applicatie is volledig responsive, wat wil zeggen dat de applicatie op ieder device (telefoon, tablet, pc) functioneert. De software ziet welk device operationeel is en past automatisch het scherm hierop aan.
Deze software houdt alle informatie van de service objecten bij. Informatie als servicehistorie, handleidingen en bijvoorbeeld NEN keuringen. Zo heeft de monteur bijna ‘letterlijk’ alle informatie bij de hand. De monteur gaat naar de klant, voert de geplande werkzaamheden uit en legt deze werkzaamheden vervolgens vast in de digitale werkbon. Op deze werkbon wordt het aantal uur werk en het materiaal gebruik bijgehouden. Maar ook kunnen hier foto’s aan toegevoegd worden om nog een duidelijker beeld te geven van de uitgevoerde werkzaamheden. Ook kan indien gewenst er nog een NEN test uitgevoerd worden, waarbij alle data en het NEN rapport opgeslagen wordt in de database. Deze werkbon wordt digitaal afgetekend door de klant, waarna de monteur naar de volgende afspraak kan gaan. De getekende werkbon komt automatisch bij de administratie terecht. Deze verwerkt de bon, waarna er een factuur volgt met als bijlage de getekende werkbon in PDF formaat. De administratieve afhandeling gebeurt dan in Exact. Binnenkort zullen wij uitgebreid aandacht gaan schenken aan dit product. Dit is een prachtig voorbeeld van een serverless applicatie in combinatie met Exact Globe.
Nu al nieuwsgierig? Neem contact met ons op.